Ode aan Antwerpen

Maerten de Vos, Allegorie op de vrije kunsten, 1560-1590. The Phoebus Foundation

Je kan nog tot 17 september naar het Utrechtse Catharijneconvent om de expo ‘Ode aan Antwerpen’ te zien.  De 80 topstukken van Vlaamse en Hollandse meesters tonen aan hoe kunstenaars uit Antwerpen aan de basis lagen van de bloei van de Hollandse schilderkunst in de 17e eeuw.

Het is niet bij de deur maar het loont meer dan de moeite om de rit aan te vangen richting Utrecht.

Maar liefst de helft van de getoonde werken in deze expo van Museum Catharijneconvent komt uit de collectie van The Phoebus Foundation. Zoals de titel doet vermoeden, belicht Ode aan Antwerpen de grote invloed van de zestiende-eeuwse Vlaamse meesters op de Noord-Nederlandse schilderkunst in de zeventiende eeuw.

Ode aan Antwerpen toont de immense invloed van de gevluchte Antwerpenaren op de kunst en de kunstmarkt in de Republiek. De tentoonstelling brengt niet alleen de roerige geschiedenis van een van de meest gewaardeerde kunststromingen ter wereld in beeld, maar geeft ook een interessante inkijk in de blijvende artistieke wisselwerking tussen de Zuidelijke en Noordelijke Nederlanden. Dit aan de hand van veel grote en kleurrijke doeken en panelen waarvan een aanzienlijk deel voor het eerst in Nederland te zien is.

In de zestiende eeuw was Antwerpen de belangrijkste handelsmetropool van West-Europa. Mede daardoor ontwikkelde de stad zich tot het centrum van de kunst en kunsthandel. De schoonheid en kwaliteit van de Antwerpse kunst was ongeëvenaard en de artistieke invloed reikte tot ver buiten de landsgrenzen. Er ontstonden nieuwe genres en voor het eerst kwam een vrije kunstmarkt tot ontwikkeling. Religieuze en politieke onrust in de tweede helft van de zestiende eeuw veroorzaakten een kantelmoment.

Abel Grimmer, Interieur van de kathedraal van Antwerpen,1600, The Phoebus Foundation, foto Marco Sweering

In 1585 gaf Antwerpen zich na een maandenlange belegering over aan de Spanjaarden. Met deze Val van Antwerpen kwam het tot een definitieve scheiding tussen de Noordelijke en de Zuidelijke Nederlanden. Het Zuiden bleef katholiek en in Spaanse handen, het Noorden werd overwegend protestants. Doordat het Noorden de belangrijkste handelsroute, de rivier de Schelde, blokkeerde verloor Antwerpen al snel zijn economische toppositie. Deze ontwikkelingen veroorzaakten een massale uittocht van vooral protestantse kunstenaars en kooplieden naar de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden. Amsterdam werd het nieuwe Antwerpen. De kunst en economie kwamen er in de zeventiende eeuw tot volle bloei.

Topstukken

Bijna de helft van de getoonde kunst is afkomstig uit de collectie van The Phoebus Foundation in Antwerpen. Het andere deel komt uit de collectie van Museum Catharijneconvent en van bruikleengevers als het Mauritshuis, het Rijksmuseum, Museum Boijmans Van Beuningen en het Snijders& Rockoxhuis.

Op de tentoonstelling hangen een 80-tal werken van o.a. Quinten Massijs, Pieter Coecke van Aelst, Pieter Aertsen, Hendrik de Clerck, Joachim Beuckelaer, Maerten de Vos, Frans Hals, Peter Paul Rubens, Rembrandt van Rijn, Pieter Coecke van Aelst en Dirck Jacobsz., In de tentoonstelling krijgen de werken enkel een nummer.  Je krijgt als bezoeker een gratis gids mee.

Pieter Pieterz, Gezelschap in een herberg, 1580. The Phoebus Foundation.

Er is ook een catalogus ‘Van Antwerpen naar Amsterdam. Schilderkunst uit de zestiende en zeventiende eeuw, uitgegeven door Hannibal Books.  Jeroen Olyslaegers werkte mee aan de audiogids.

Je kan er nog heen tot 17 september. Bestel je tickets:  www.catharijneconvent.nl

Geef als eerste een reactie

Laat een reactie achter

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.


*


Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.