M Leuven brengt de eerste Belgische solotentoonstelling van de internationaal gerenommeerde Pools-Duitse kunstenaar Alicja Kwade. Vanaf 10 oktober 2025 neemt haar monumentale en poëtische werk zeven zalen van het huis in. Kwade’s ‘Dusty Die’ vormt het hoogtepunt van het najaarsprogramma van M en kadert binnen de viering van 600 jaar KU Leuven. De titel verwijst naar stof en toeval, een samenvatting van haar fascinatie voor zowel het alledaagse als het kosmische.
Voor Alicja Kwade is niets vanzelfsprekend. Ze is enorm nieuwsgierig en plaatst vraagtekens bij gangbare opvattingen over de wereld om ons heen. Met haar sculpturen en installaties duikt ze in de essentie van dingen en stelt ze je waarneming op de proef. In haar solotentoonstelling Dusty Die, waarin ook nieuw werk te zien is, laat ze je nadenken over de aard van de realiteit zoals je die denkt te kennen.
Vragen stellen staat voorop in het werk van Alicja Kwade. Haar werk begint waar ze iets niet meer begrijpt. Ze onderzoekt wetenschappelijke en filosofische concepten en stelt de fundamenten van ons begrip van de werkelijkheid ter discussie. Alicja’s werk neigt vaak naar het absurde. Ook zet ze algemeen geaccepteerde aannames om in open vragen. Zo daagt ze gevestigde normen en waarden uit waarmee we ons dagelijks leven vormgeven en stimuleert ze je om jouw begrip van het bestaan opnieuw te overdenken. Alicja onderzoekt de essentie van de dingen en het resultaat daarvan laat ze zien in installaties en sculpturen.
De Poolse Kwade is niet van de minste. Ze woont en werkt momenteel in Berlijn. Ze stelde haar werk eerder tentoon over de hele wereld. Ze kreeg vooral internationale erkenning voor haar deelname aan de 57ste Biënnale van Venetië in 2017. Een andere tijdelijke installatie die veel aandacht kreeg, is de sculptuur ParaPivot die ze in 2019 maakte speciaal voor het dak van het Metropolitan Museum of Art in New York. (niet te zien in Leuven)
In zeven zalen van het Museum M heeft de kunstenares een indrukwekkend parcours uitgetekend. Het begint met een zeer donkere ruimte waarin vijf enorme dobbelstenen schijnen te zweven als planeten. ‘God dobbelt niet’, zei Einstein waarbij God symbool stond voor het universum.
Meest indrukwekkend zijn de Superheavy skies hier hangen massieve rotsblokken aan ogenschijnlijke fragiele staven. De stenen draaien langzaam door de ruimte, hun gewicht tot in de kleinste fractie in evenwicht gehouden. Wat oogt het eenvoudig, maar in werkelijkheid is het een zeer complexe evenwichtsoefening. De natuurstenen lijken gewichtloos te zweven, terwijl hun schaduw traag over de muur glijden.
De foto hieronder zie je Alicja zitten onder haar werk Paraposition. Twee slanke, in elkaar grijpende stalen frames dragen evenveel massieve natuurstenen, die in een ogenschijnlijk gewichtloos evenwicht lijkt te zweven. Net onder een van de stenen staat een bronzen stoel. De constructie oogt tegelijk monumentaal en fragiel, een uitnodiging én een waarschuwing: ga je zitten, of blijf je liever op veilige afstand.
Hierboven het werk ‘Blue Days Dust’ uit 2025. Lapis lazuli, verf.
Bij het betreden van deze ruimte word je ondergedompeld in intens ultramarijn. In het midden ligt een imposante steen van bijna twee ton: een brok lapis lazuli. De verf op de muren werd gemaakt met pigment dat uit dezelfde steen afkomstig is. Ook hier lijk je te zweven in de lucht, alsof je een historisch schilderij binnenstapt. De zware steen in het midden trekt je terug naar het aardse. Beide zijn van hetzelfde materiaal – ruw en massief in het ene geval, vermalen en tot lichtblauwe verf verwerkt in het andere. Kwade speelt met die dubbele rol: is dit nu een sculptuur, of juist een schilderij dat je kunt betreden?
Ga zeker een kijkje nemen in haar bevreemdende wereld. In haar sculpturen en installaties kantelt de werkelijkheid. Massieve stenen lijken vederlicht, spiegels dompelen je onder in een parallelle wereld (heel bevreemdend) en tijd verliest zijn richting.
In het Leuvense stadspark is in het kader van de kunstroute ‘And So, Change Comes in Waves’ is ook een permanent werk van Kwade te bewonderen. Het werk draagt de titel ‘Carriers’ en we zien een kring stoelen, dat zijn replica’s uit verschillende gebouwen van de K.U.Leuven. Samen dragen ze een rotsblok, als stille getuigen van de hele universiteitgemeenschap.
Alicja Kwade. Dusty Die. Nog tot 22 februari 2026 in M.Leuven.
Laat een reactie achter