In januari 1996 verrast Bart Moeyaert zijn zeventigjarige moeder met een verjaardagscadeau. Ze gaan samen drie dagen naar Parijs. Met deze citytrip als leidraad schetst Moeyaert niet alleen een intiem portret van zijn moeder, hij stelt ook vast hoe verbazend vaak Parijs in zijn leven is opgedoken, en hoe weinig hij zijn moeder over zijn leven heeft verteld. Aan de hand van brieven, foto’s, herinneringen en dagboekfragmenten vertelt hij openhartig over zijn late coming of age – de zoekende periode na zijn vroege schrijversdebuut. Hij probeert antwoorden te vinden, onder andere op de vragen die hij zijn moeder in Parijs niet heeft gesteld.
Moeyaert schrijft zowel proza en poëzie voor volwassenen als kinderen. Wat ik vooral onthouden heb, zijn de televisiebeelden waar hij de Astrid Lindgren Memorial Award in ontvangst mag nemen. Daar zei de jury toen over : “De gecomprimeerde en muzikale taal van Bart Moeyaert zindert van de onuitgesproken verlangens en ingehouden emoties”
Thuis waren ze met zeven, zeven jongens. En dat van een moeder die later bekent dat ze feitelijk maar twee kinderen wou. Zijn ouders overleden in 2019 en 2020. De pijn die dat met zich meebracht, weerhield Moeyaert ervan om in de archiefdozen te duiken. En toch deed hij het en schreef hij er een boek over. Heel moedig is dat. Vooral met de vader loopt het wrang. Weinig erkenning van de vader voor de zoon. Toch niet rechtstreeks maar wel via de moeder en de broers. Zoals Bart Moeyaert het zo mooi zegt : “Zij waren de koeriers van mijn appreciatie.”
“Mijn moeder verwijst naar de professor uit Amerika, en ze herhaalt wat ze vanochtend heeft gezegd: dat ze meer van de wereld had willen zien. Ze roert in het kopje koffie dat haar ondertussen werd voorgezet, tikt met het lepeltje op de rand en begint over de droom van mijn vader. Dat hij zeven kinderen wilde. Zij wilde er maar twee. Een jongen en een meisje. Terwijl ze van haar koffie nipt, kijkt ze me aan en beseft wat ze net heeft gezegd. Ze schrikt. ‘Mor ron akjoen nie ghet, maar dan had ik jou niet gehad.’ En ze glimlacht”
Door een foto van de gespierde Arnold Schwarzenegger in zwembroek, ontdekt Moeyaert dat hij op jongens valt. Hij weet dat zijn vader daar niet gediend van zal zijn. Wanneer hij zijn bekentenis doet aan zijn broer, moet hij dat absoluut verzwijgen voor zijn ouders, want “dat overleven ze niet”. En zo zal het ook gebeuren. Bart zwijgt.
‘Een ander leven’ is een eerlijk relaas over hoe een jongen man werd. Wie een beetje in de leeftijdscategorie zit van Bart Moeyaert zal heel veel herkennen. En dan vooral de tijdsgeest van het ‘niet benoemen van’. Maar ook het niet-digitale tijdperk, de Olivetti-schrijfmachine, het schrijven van brieven….De brieven die de moeder aan haar zoon schrijft zijn goddelijk.
‘Het nieuws is karig. De week is pas begonnen en als je deze brief krijgt reeds halfweg. Zo vliegt de tijd’ Uit een brief van mijn moeder, 22 januari 1985.
Noteer in je agenda :
In mei 2024 staat Bart Moeyaert centraal in De vier seizoenen op VRT Canvas, een documentaire waarin hij een persoonlijke inkijk geeft in zijn voorbije twaalf maanden.
In juni 2024 viert Bart zijn zestigste verjaardag.
Bart Moeyaert. Een ander leven. De Arbeiderspers.
Laat een reactie achter