We kennen hem het best van het Brusselse Stocletpaleis. Maar de Oostenrijkse architect en allround designer Josef Hoffmann was veel meer dan dat. Hij stond in 1903 mee aan de wieg van de Wiener Werkstätte, een artistiek collectief dat handgemaakt meubels, serviezen en textiel ontwierp als tegenreactie op de goedkope massaproductie. Er werd opnieuw aansluiting gezocht bij hoogwaardig ambachtelijk werk.
De Weense architect Josef Hoffmann (1870-1956) is in Brussel vooral bekend als de ontwerper van het Stoclet-huis, een ontwerp dat bekend raakte als ‘paleis’ en dat zijn leven en carrière een nieuwe wending gaf. De hardnekkige mythe rond dit gebouw, maar ook de uitzonderlijke productcultuur die voortvloeide uit het vakmanschap van de Wiener Werkstätte (“Weense ateliers”), beheersen tot op vandaag de studie van zijn werk. Het Stoclet-huis zal de geschiedenis ingaan als een van de typevoorbeelden hoe schoonheid een moderne invulling krijgt. Een nieuwe economie van ruimtelijkheid en comfort geeft precies door eenvoud en soberheid ruimte voor een andere beleving van luxe en kunst, met als hoogtepunt, in de eetkamer, twee 7 meter brede mozaïeken van Gustav Klimt.
De tijdloze schoonheid van Hoffmanns creaties toont niet enkel zijn historische belang, maar ook hoe hij inspiratiebron is geweest voor meerdere generaties studenten, zowel aan de Weense School voor Toegepaste Kunsten als elders, wat van hem een internationale en beeldbepalende referentie maakt. Overal in de wereld werd hij erkend als multitalent. De Wiener Werkstätte is feitelijk begonnen als zilveratelier, maar de 220 objecten in de tentoonstelling, met architectuurmaquettes, meubelen, glas, textiel en sierwerk, tonen ons hoe omvangrijk het oeuvre is.
Deze retrospectieve tentoonstelling, de eerste die in Brussel aan Hoffmann gewijd wordt, brengt een dieper inzicht in de idealen van deze kunstenaar en de evolutie hiervan. Zijn ideeën vloeiden voort uit diverse ideologieën en sociale omstandigheden, maar stonden er soms ook geheel los van. De tentoonstelling is samengesteld uit alom bekende werken afgewisseld met zeldzame stukken uit privéverzamelingen.
Elk onderdeel van de tentoonstelling is opgebouwd rond een of meer maquettes, waaronder een nieuwe maquette van het paviljoen dat Hoffmann ontwierp voor de Werkbund-tentoonstelling in Keulen in 1914. De maquettes doen dienst als voorbeeld en referentiepunt voor constellaties van meubelstukken, voorwerpen, ontwerpen, textiel en documenten. Meerdere verhaallijnen belichten elk aspect van de artistieke productie van Hoffmann, zij het architectuur, design, decoratieve kunsten, scenografie, schrijfkunst of onderwijs. Verder wordt de klemtoon gelegd op zijn creatieve werkwijze en zijn kleurengebruik. De scenografie van de expo is uitermate mooi !
Josef Hoffman: in de ban van de schoonheid nog tot en met 13 maart 2024.
Art & History Museum Jubelpark 10 Brussel
Het boek Josef Hoffmann is uitgegeven door Hannibal, telt 208 pagina’s en kost 39,95 euro.
Laat een reactie achter