In de ‘Tedere verteller’ brengt Olga Tokarczuk lezingen en essays bijeen waarin ze reflecteert op haar schrijverschap, alsmede enkele andere stukken die ze belangrijk en actueel vindt. Zo lezen we over de psychologie van de verteller en het ontstaan van literaire personages, maar ook over dierenrechten, reizen en vertalers die elke dag de wereld redden.
De Nobelprijs-winnares laat ons meegenieten van een reis doorheen haar brein.
De rode draad in deze boeiende bundel is haar oprechte overtuiging om te geloven in de kracht van verhalen.
Bijzonder fijn vind ik haar ode aan de vertaler.
Delen met de vertaler
“De laatste tijd heb ik vaak schouder aan schouder gestaan met een vertaler of vertaalster wanneer ik mijn boeken in het buitenland presenteerde. Ik kan maar moeilijk onder woorden brengen wat een opluchting het is als je auteurschap met iemand kunt delen.
Ik was blij dat ik me tenminste gedeeltelijk kon toedoen van de verantwoordelijkheid voor de tekst, die ik tot dan toe alleen had gedragen, en dat in voor- en tegenspoed.
Om niet meer alleen oog in oog te hoeven staan met een razende criticus, een teergevoelige recensente, een literar journalist zonder smaak of een arrogante en zelfverzekerde moderator. Het was heerlijk dat niet alle vragen aan mij gericht werden en dat niet alles betreffende dat gecompliceerde object van bedrukte pagina’s voor mijn rekening kwam. Ik denk dat veel mensen die schrijven dit gevoel van opluchting met mij delen.
Het meest wonderlijke bleek echter dat de aanwezigheid van vertalers ongekende sferen voor mij opende en dat ze onafhankelijk van mij de discussie aangingen over zaken die me onbegrijpelijk, vreemd en zelfs mysterieus voorkwamen. En zo bevrijdde de tekst zich van mijn of misschien was ik ervan weggefladyerd. Hij had een soort autonomie verworven, als een opstandige tiener die heeft besloten om van huis weg te lopen naar een rockfestival.
De vertaalster nam hem zelfverzekerd in haar handen, liet hem van anderen aan de wereld zien, stond er pal achter, stelde zich garant. Wat een vreugde! Vertalers bevrijden ons, schrijvers, van de intense, aan dit beroep inherente eenzaamheid, wanneer je uren-, dagen- en maandenlang en soms zelfs jarenlang in de kosmos van je eigen gedachten, interne dialogen en visies verblijft.
Vertalers komen van buitenaf naar ons toe en zeggen: ik ben daar ook geweest, ik heb je voetsporen gevolgd, en nu steken we samen de grens over. Hier wordt de vertaler letterlijk Hermes – hij neemt me bij de hand en leidt me de grens over van een land, taal en cultuur.”
( Uit De tedere verteller. Essays van Olga Tokarczuk)
De Tedere Verteller is uitgegeven bij De Geus.
Laat een reactie achter