In L’Etranger van Albert Camus schiet het hoofdpersonage een Arabier dood op het strand van Algiers. Meer dan zestig jaar later krijgt dat anonieme slachtoffer toch een naam en een stem in Meursault – contre-enquête van de Algerijnse schrijver Kamel Daoud. Johan Simons maakt er met NTGent politiek muziektheater van op een bijzondere locatie namelijk de Floraliënhal in Gent.
Mik Aernout stond in voor het videowerk en Asko/Schönberg speelt onder leiding van De Leeuw stukken van György Ligeti, Mauricio Kagel en de prachtige aria Bouchara van Claude Vivier, gezongen door sopraan Katrien Baerts.
De auteur
Met Moussa of de dood van een Arabier heeft Kamel Daoud een stem gegeven aan ‘de Arabier’ uit de Franse klassieker ‘De vreemdeling’ van Albert Camus. Haroen wordt al zijn hele leven gekweld door de zinloze moord op zijn broer. Haroen besluit zijn broer uit de anonimiteit te halen door hem een naam te geven: Moussa. De Nederlandse vertaling van het boek luidt Moussa of de dood van een Arabier. En over die Arabier gaat het, de Arabier die Camus als slachtoffer van een brute moord naamloos opvoert in zijn roman L’étranger (1942).
De muziek
De muziek is pertinent aanwezig niet enkel als achtergrond. Reinbert Leeuw (78) heeft ook hier voor componisten gekozen die ‘outsiders’ waren. Want daar gaat de hele voorstelling over. Over die ander. Wij en die ander.
Het plots verschijnen van sopraan Katrien Baerts vormt een hoogtepunt in deze voorstelling.
De woordloze klanken die zij brengt vertellen ons iets over niet-gehoord worden.
De videokunstenaar
In het eerste deel zien we historische beelden van de Algerijnse strijd tegen de Fransen. In het tweede deel toont de video een een vluchtelingenkamp met veel veldbedden, veel plastic zakken, druk gedoe met papieren, zakken vol kleren. Er wordt beschuldigd, gewacht en gevreesd, maar net zo goed onschuldig gespeeld in de film. Regie van de film ‘De vreemden’ is in handen van Aernout Mik. De film is opgenomen in de kolenloods in Marl waar ‘Die Fremden’ in première ging. De donkerte van die loods zie je in de zwarte overgangen van de film. Heel speciaal is ook het panorma-formaat. Aernout zijn films hebben meestal geen klank waardoor je nog meer op lichamelijke verhoudingen gaat letten. Prachtig ook dat het in de film blanke, westelijke mensen zijn die handelen als kampbewoners, terwijl de politie-agenten gespeeld worden door mensen van andere origine.
De locatie
In het midden van die hal staat het Asko/Schönberg ensemble opgesteld, onder leiding van Reinbert de Leeuw. Daaromheen spelen vijf acteurs. Boven hen hangen twee grote videoschermen waarop filmbeelden worden geprojecteerd. Meest beklijvende vond ik de ruimte die zich langzaam vrijgeeft. In het begin zie je enkel het orkest en de videoschermen. Naar het eind toe wordt steeds vaker het hele speelveld gebruikt. In een immens groot halfduister, schitterend toneeldecor zien we figuurtjes in strakke choreografie en eindeloze regelmaat ronddolen op een grijs veld. We zien kleine verwarde stipjes in de verte die steeds herhalende bewegingen uitvoeren. Ver weg wordt een persoonlijke strijd gevoerd. En wij kijken er naar.
De spelers
Zullen het toch niet makkelijk gehad hebben zo in een ruimte van wel 100 meter breed op 250 meter lang.
De spelers dat zijn Benny Claessens, Elsie de Brauw, Chris Thys, Pierre Bokma, Marit Hooijschuur en Risto Kübar. De voorstelling duurt 1.45 uur en er is geen pauze.
Floraliënhal in Gent van 21 tot en met 27 september.
Laat een reactie achter